کرم سخت چیست ؟
ایجاد یک لایه پوشش سخت فلزی از جنس کروم بر روی اجسام رسانای فلزی برای کاربردهای صنعتی، جلوگیری از سایش یا بالابردن مقاومت سطح قطعات را به روش الکترولیز کرم سخت می گویند.
فرآیند آبکاری فلزات برای اهداف تزئینی و محافظتی از دیرباز مورد توجه بوده است. بدون شک این صنعت متحول شده و روشهای نوین جایگزین روشهای سنتی گشته است. در کشور ما نیز با رشد صنایع و گسترش فعالیتهای مهندسی و صنعتی دامنه کاربرد آبکاری فلزات در حال توسعه است.
جدول 1 - نمونه ای از ضخامت توصیه شده پوشش کرم سخت قطعات معین قطعه | فلز پایه | ضخامت پوشش |
چاپگر کامپیوتر
قطعات موتورهای جت
قالبهای پلاستیک
راهنما و غلطک های نساجی
رینگ پیستون
ساچمه ها و سوپاپ های ساچمه ای
ریز سنجها
سیلندر
میل لنگ
ابزارهای برش
قالبهای شکل دهی و کششی
گیج
لوله های تفنگ
سیلندرهای هیدرولیکی
پین
غلتکها | فولاد کربنی
آلیاژهای پایه نیکل، فولادهای مقاوم
فولاد ابزاری
فولاد
فولاد یا چدن
برنج یا فولاد
فولاد
چدن
فولاد
فولاد ابزاری
فولاد
فولاد
فولاد
فولاد
فولاد
فولاد | 25
180 - 75
13 - 5
100 - 5
250 - 150
13 - 7.5
13-7.5
250
250
1.3
2.5
125
25
13
13
250-13 |
عوامل انتخابی: در انتخاب پوشش کرم سخت برای قطعات معین باید مشخصات زیر مورد توجه باشد.
1- سختی ذاتی و مقاومت سایشی پوشش کروم سخت که در محدوده براق در حد مطلوب است.
2- ضخامت پوششی که لازم است
3- شکل - اندازه و اسکلت قطعه ای که باید پوشش داده شود.
4- مواد یا فلزی که قطعه از آن ساخته شده است.
بیشترین پوشش کرم سخت برای قطعات آلیاژهای آهنی به کار می رود ولی در بعضی کاربردهای فضایی آلیاژهای پایه نیکل و آلومنیوم نیز کروم سخت می شوند. از نقطه نظر فرآیندی پوشش کروم سخت ممکن است بدون توجه به سختی سطح یا ترکیب شیمیایی بر روی فولادها انجام بگیرد. به شرطی که سختی فلز پایه به اندازه ای باشد که در شرایط کاری از لایه کروم سخت محافظت کند. مشابه آن چدنها را نیز می توان کروم سخت نمود به شرطی که سطح قادر باشد جریان لازم را هدایت کند تا پوششی عاری از حفره ، حباب، ناخالصی های سیلیکاتی بزرگ و لبه های تیز ایجاد شود.
سختی پوشش : اندازه گیری دقیق و معتبر سختی رسوب کروم سخت مشکل است و مقادیر آن به شرایط آزمایش بستگی دارد. به این ترتیب اندازه سختی معمولا نباید به عنوان کنترل مشخصات و معیار دائمی کنترل کیفیت باشد.
تاثیر درجه حرارت : در کاربردهای سایشی درجه حرارت بر روی سختی پوشش کروم تاثیر قابل توجهی دارد. سختی پوشش کرم در دمای بالاتر از 200 درجه سانتی گراد شروع به کاهش می کند. در کاربردهای سایشی که دمای کاری از 420 تجاوز می کند پوشش کرم سخت نباید استفاده شود.v
